Beeldrecept Paulien Bunskoek - fotoserie "Vaarwel Vlinders"

10 maanden geleden

In het Beeldrecept ontdek je hoe een foto tot stand is gekomen. Denk aan camera-instellingen, de nodige voorbereidingen en welke apparatuur je nodig hebt. In dit Beeldrecept vertelt Paulien Bunskoek, winnaar van de Groene Camera, meer over haar winnende serie.

Over de serie

Deze foto is een van mijn werken in de serie ‘Vaarwel vlinders?’ waarmee ik dit jaar natuurfotograaf van het jaar ben geworden bij de Groene Camera. Ik wilde een serie maken over bedreigde en al uitgestorven dagvlinders in Nederland. Bovendien wilde ik ze graag op een bijzondere manier fotograferen, namelijk in high key. Het doet me denken aan tekeningen in oude natuurboeken waarbij door de witte achtergrond alle aandacht naar de soort gaat.

Welke voorbereidingen heb je getroffen?

Ik heb veel gelezen over vlinders en een Excel-bestand gemaakt met alle Nederlandse soorten, hun vliegtijden, status op de Nederlandse rode lijst dagvlinders, en waar ik ze zou kunnen vinden. Daarnaast hield ik het weerbericht en waarneming.nl goed in de gaten om te bepalen of het een goed moment was om een bepaalde soort te fotograferen.

Welke apparatuur heeft Paulien gebruikt

Canon EOS R5
Canon EF 100mm f/2.8L macro IS USM objectief
Een zelfgemaakt witte achtergrond

Welke instellingen heb je gebruikt?

Deze foto is gemaakt met ISO 1600, f/9, en een sluitertijd van 1/640 sec, waarbij ik 2,67 stops heb overbelicht. Alle foto’s in mijn serie zijn overbelicht, vaak tussen 2 en 3 stops. Dit was nodig om de achtergrond wit te krijgen, waarvoor ik een licht bewolkte lucht of een wit scherm gebruikte. Om ervoor te zorgen dat de vlinders geheel scherp waren, werkte ik met een hoger diafragma, meestal rond f/8 of f/9. Om bewegingsonscherpte bij niet geheel windstil weer te voorkomen, gebruikte ik snellere sluitertijden. Om deze te bereiken, moest de ISO-waarde hoger zijn, tussen 1600 en 3200. Gelukkig is dat met de modernere camera’s geen probleem.

Heb je nog ergens extra op gelet tijdens het fotograferen?

Bij het fotograferen van deze zeldzame vlinders nam ik extra voorzorgsmaatregelen. Ik ging uiterst voorzichtig te werk, omdat ik me bewust was van de kwetsbaarheid van deze soorten. Vlinders zijn sterk afhankelijk van hun leefomgeving, en elke verstoring kan hun habitat beïnvloeden. Daarom was het van belang om geen schade aan te richten tijdens het fotograferen. Ik nam de tijd om mijn omgeving te observeren en zorgde ervoor dat mijn aanwezigheid zo min mogelijk impact had op de vlinders en hun omgeving.

Wat heb je bij deze foto aan bewerking gedaan?

Voor deze foto heb ik de achtergrond nog iets witter gemaakt om de aandacht volledig op de vlinders te vestigen. Verder heb ik de kleurverzadiging iets verhoogd om de levendigheid van de vlinders te accentueren. Daarnaast heb ik wat verscherping toegepast om de details van de vlinders nog meer naar voren te laten komen.

Waarom vind je juist deze foto zo mooi?

Deze foto van het groot geaderd witje is voor mij bijzonder om verschillende redenen. Allereerst is deze vlindersoort, helaas, al uitgestorven in Nederland sinds de jaren '70 van de vorige eeuw. Het feit dat ik twee keer naar de Viroinval in België ben gereisd om deze zeldzame soort te fotograferen, maakt de ervaring des te waardevoller. Na een mislukte eerste poging vond ik ze het tweede jaar meerdere keren slapend in een margriet. Het was een bijzonder moment dat ik gelukkig goed heb kunnen vastleggen.

Wat deze foto extra speciaal maakt, is het subtiele licht dat door de vleugels van de vlinder valt, waardoor ze haast lijken te gloeien. Dit detail voegt een extra dimensie van schoonheid toe aan het beeld. Bovendien herinnert het mij aan een tijd waarin deze prachtige vlindersoort ook in Nederland voorkwam, en ik hoop oprecht dat we in de toekomst weer getuige kunnen zijn van hun aanwezigheid in onze natuur.

Kortom, het is de combinatie van het zeldzame moment dat ik heb beleefd in de natuur, de symboliek van de vlindersoort en het lichtspel dat deze foto voor mij zo bijzonder maakt.

Welke boodschap wil je overbrengen met deze serie?

Het verlies van deze tere, prachtige diertjes in ons land is erg verdrietig. Het feit dat het zo slecht gaat met veel van onze dagvlinders is een zorgwekkende indicatie van de staat van onze natuur. Vlinders fungeren als belangrijke indicatoren voor de gezondheid van een leefgebied, en hun afname wijst op problemen die dieper liggen dan alleen hun populatie.

Maar los van de boodschap die het over de natuur vertelt, vind ik dat vlinders gewoon recht hebben om te bestaan. Hun kleurrijke aanwezigheid en gracieuze vlucht zijn niet alleen een genot voor het oog, maar ze brengen ook een gevoel van vreugde en verwondering met zich mee. Het idee dat deze prachtige wezens uit ons dagelijks leven zouden verdwijnen is ontmoedigend.

Daarom is het van essentieel belang dat we ons inzetten om ervoor te zorgen dat dagvlinders niet verder achteruitgaan, maar juist in aantal toenemen. Het beschermen en herstellen van hun leefgebieden en het verminderen van factoren die hun populaties bedreigen, zoals verlies van habitat en gebruik van pesticiden, zijn cruciale stappen om deze kwetsbare wezens te behouden. Het is een taak die we als samenleving moeten omarmen, niet alleen voor de vlinders zelf, maar ook voor het behoud van de prachtige diversiteit en veerkracht van onze natuur.

Hoe probeer je je volgers te inspireren?

Ik probeer mijn volgers vooral te inspireren via Instagram. Mijn foto's tonen de schoonheid en bijzonderheid van vlinders, met hun prachtige kleuren en unieke details. Bij elke foto probeer ik wat achtergrondinformatie te geven, zoals de naam van de soort en soms ook details over hun status en gedrag. Mijn hoop is dat mensen door deze informatie beter naar vlinders gaan kijken in hun eigen omgeving. Misschien motiveert het hen zelfs om hun tuin te vergroenen en zo een bijdrage te leveren aan het behoud van deze kwetsbare wezens. Het draait allemaal om het delen van de fascinatie voor vlinders en het stimuleren van acties die hun bescherming ondersteunen.

Over Paulien Bunskoek

Paulien Bunskoek, 48 jaar uit Harderwijk, fotografeert voornamelijk natuur, met een focus op macrofotografie en intimate landscapes. Haar passie voor fotografie begon tijdens walvis spotten op vakanties. Ze geniet van de rust en schoonheid van de natuur, vooral in de vroege ochtend, en hoopt met haar foto's meer aandacht te genereren voor dagvlinders. Haar favoriete objectief is de 100mm macrolens van Canon vanwege zijn lichtheid en scherpte. Voor Paulien is het onmisbaar voor een fotograaf om je hart te volgen en kennis op te doen over je onderwerp. Haar Instagram-account heeft inmiddels veel volgers, iets wat ze niet had verwacht, maar wel erg leuk vindt.