Handige tips voor het fotograferen van lichtsporen en bewegingen

3 jaar geleden

Met een lange sluitertijd kun je op veel verschillende manieren unieke foto’s maken. Denk aan het effect van melkachtig water aan zee en vervagende wolken door lange sluitertijden. Combineer je langere sluitertijden met verkeer en hun beweging, dan krijg je dynamische lichtsporen. In deze blog geef ik tips over hoe je lichtsporen fotografeert.

Creatieve en toegankelijke fotografie

Lichtsporen verfraaien je beeld en geven een kleurrijk effect aan je foto’s. Ga naar een alledaagse locatie in de buurt waar je overdag vaak langs komt en ga er eens tijdens de schemer fotograferen. Het resultaat zal je niet teleurstellen. Maar tijdens het blauwe uurtje of later op de avond komen de lichtsporen helemaal tot leven.

Het is een creatieve aanvulling op je fotografie die je met elk objectief kunt doen. De meeste foto’s in dit blog zijn gemaakt met brandpunten vanaf 9mm tot 105mm. Dus van een ultra groothoek zoals de Laowa 10-18mm en de Sony GM f/2.8 16-35mm tot de Tamron 28-200mm f/2.8-5.6 zoomlens.

Wil je oefenen met lange sluitertijden en avondfotografie dan is lichtsporen fotograferen een toegankelijke manier. De lichtsporen worden gevormd door passerende vervoersmiddelen. Een busje, stadsbus, passerende trein, schip of vrachtwagen zijn vaak al genoeg voor een lichtspoor. Des te meer verlichting des te beter.

Wil je het uitdagender maken voor jezelf, dan kun je juist overdag op zoek naar lichtsporen of beweging. Ook met mist of in het gouden uur is het een fraai effect om toe te voegen aan je landschapsfoto’s. Dus in de basis kun je de hele dag hiermee uit te voeren. Op hele zonnige is het wel lastig om ze goed vast te leggen!

Locatie tips voor lichtsporen en beweging

Lichtsporen leg je het fraaist vast in combinatie met een brug, station of een plekje in de stad met aansprekende architectuur. In feite lenen veel situaties zich voor het fotograferen van lichtsporen. Het meest eenvoudige is om te beginnen vanaf een viaduct. Of bij een station waar bussen, trams of treinen af- en aanrijden. Zoek bijvoorbeeld naar standpunten die wat diepte geven of een bocht in beeld hebben, dat geeft beelden net wat extra’s. Lichtsporen geven niet alleen een speels effect aan foto’s, maar ook extra diepte.

Wat heb je hiervoor nodig?

Een goed statief

Elk statief volstaat, als het maar stabiel en gebruiksvriendelijk is. Een statief moet passen bij je apparatuur qua gewicht en qua hoogte geschikt zijn voor jouw postuur. Vanwege de langere sluitertijden wil je zekerheid over je spullen, los van trillingen die te zware apparatuur op een te licht statief kunnen geven. Als je statief te klein is dan ben je veel aan het bukken en voorovergebogen aan het werk. Niet ergonomisch!

Bekijk alle statieven

Afstandsbediening

Een draadontspanner helpt om goede foto’s te maken, want je hoeft je camera niet aan te raken. Draadontspanners of afstandsbedieningen zijn er in verschillende vormen. De meest bekende zijn de bekabelde die rechtstreeks verbonden zijn met de camera. Daarnaast zijn er infrarood afstandsbedieningen. Ik gebruik een bluetooth afstandsbediening. Ten opzichte van de traditionele bekabelde- of infrarood afstandsbediening is het voordeel dat je verder van de camera af kunt gaan staan. Dit voorkomt per ongeluk aanraken en dus mogelijk beweging van de camera.

Een grijsfilter

Wil je in het gouden uur of op een bewolkte dag lichtsporen vastleggen, dan wil je de sluitertijd verlengen. Om dit te doen gebruik je een grijsfilter van 4 stops, 6 stops of bij veel licht een 10 stops grijsfilter. Maar let op, het vast te leggen lichtspoor moet wel fel verlicht of kleurrijk zijn.

Bekijk alle filters

True night filter

Ook bestaan er zogeheten nachtfilters of true night filters. Deze filteren een deel van de lichtvervuiling weg. Het grootste deel van het licht waar we als fotograaf last van hebben komt door natriumlampen. Het nachtfilter laat precies dit deel van het licht niet door. Dit komt door het speciale glas waar ze van gemaakt zijn.

Let er tijdens het gebruik op dat je niet te veel tegenlicht of lichtinval op het filter krijgt. Vooral de moderne met LED uitgeruste lampen kunnen een behoorlijke uitdaging zijn.

Wanneer kun je het beste fotograferen?

Lichtsporen leg je het makkelijkste vast in de wintertijd, tussen eind september en begin april. De reden is simpel: het is vroeger donker is en je kunt makkelijker en sneller een langere sluitertijd krijgen. Maar veel belangrijker: meestal is het tussen vijf en zeven ’s avonds spitsuur. En hoe meer verkeer, des te meer lichtsporen.

Houd er rekening mee dat op sommige plaatsen het juist in de avond erg rustig op straat wordt in deze periode of er een weekend dienstregeling van het openbaar vervoer is. Ook is de Rijn bijvoorbeeld minder druk bevaren dan de Waal in Gelderland weet ik uit ervaring.

Hoe fotografeer je lichtsporen?

De instellingen voor het fotograferen van lichtsporen zijn afhankelijk van je sluitertijd bij een diafragma met voldoende scherptediepte zoals f/8. Alles valt of staat met timen en uitproberen. Te lang en de lichtsporen vallen amper op, te kort en je krijgt streepjes in beeld die onrustig ogen. De meeste sluitertijden die ik gebruik zitten tussen de 3 en 15 seconden.

De uiteindelijke beelden bestaan dan uit twee of drie foto’s die ik in Photoshop samenvoeg, zodat er één vloeiend lichtspoor ontstaat. Deze manier gebruik ik om uitgebeten hooglichten te minimaliseren, iets dat kan ontstaan wanneer er veel tegemoetkomend verkeer is of veel lichtbronnen zijn. Goed opletten dus!

Wees alert tijdens het fotograferen

En dan komt de volgende stap. Het zo timen dat je de ontspanknop op het juiste moment indrukt en net zo veel opnames maakt totdat het vervoermiddel weer uit je beeld verdwijnt. Dit is een kwestie van alert zijn en soms even op je telefoon de dienstregeling bekijken.

Uiteraard is de uitdaging om zoveel mogelijk amber of roodkleurige lichtsporen in je beeld te krijgen, dus neem een positie in waarin je het verkeer goed kunt zien aankomen. Zie je veel tegemoetkomend verkeer dan is het beter om te wachten tot wanneer er maar een enkele voorbijganger is. Bij een station moet je goed op blijven letten of de trein in beweging komt. Maar een schip zie je vaak al van ver aankomen op het water.

Heeft het weer invloed?

Eigenlijk maakt het niet zo gek veel uit wat het weer doet. In de regen is vanzelfsprekend uitdagend, vanwege het drooghouden van je apparatuur. Maar het kan wel en geeft een mooi effect aan de foto’s. Lichtsporen kunnen fraai reflecteren. Mist maakt het uitdagender, vooral met auto’s en tegemoetkomende koplampen. De sporen en vooral het tegenlicht gaan al snel overstralen in de mist waardoor je te veel hooglichten krijgt. Maar zoals je hieronder kunt zien, als het regent, krijg je een mooi effect door de reflectie van het wegdek.

De meest handige tips op een rij

1: Let op je positie

Vind een locatie in de buurt en varieer met vervoersmiddelen in beeld. Let op je positie en zorg dat je lichtsporen zijwaarts of passerend in je beeld hebt. Tegenliggers zijn tegenlicht en haast altijd onontkoombaar overbelicht.

2: Maak het onvoorspelbare voorspelbaar

Door een juiste positie in te nemen, mee te timen met passerend verkeer en meerdere opnames te maken kun je complete lichtsporen vastleggen. Het is hiervoor handig als je wat basiskennis hebt van Photoshop en kunt werken met lagen en maskers.

3: Blijf op de hooglichten letten

Naarmate de avond vordert neemt de kans om complete lichtsporen vast te leggen toe. Let ook op een later tijdstip nog steeds op de mogelijke hooglichten van tegemoetkomend verkeer of andere lichtbronnen.

4: Vergeet je statief niet

Een statief en afstandsbediening zijn onmisbaar voor het fotograferen van lichtsporen. Neem een afstandsbediening en hang deze aan een sleutelkoord of polsbandje en je hebt je afstandsbediening altijd onder handbereik!

Tip 5: Denk om jezelf en je veiligheid

Ga veilig staan en draag desnoods een reflecterend hesje. Kleed je warm aan en draag handschoenen, warm schoeisel en een muts. Lichtsporen en beweging fotograferen is langzame fotografie. Je staat vaak langer stil dan je denkt en zeker ’s avonds koelt het fors af.

Bekijk deze handige producten

JJC TCR-70BK draadontspanner

2 reviews

9,95

Morgen in huis

Laowa 10-18mm f/4.5-5.6 Sony E-mount objectief

2 reviews

799,-

2 werkdagen

Op/Tech Rain Sleeve (2 stuks)

2 reviews

15,98

Morgen in huis

Hama Vario ND2-400 Neutral-Density Filter 77mm

Geen reviews

60,95

Morgen in huis

JJC JM-F2(II) Wireless Shutter Release (Sony)

2 reviews

34,95

Morgen in huis

Sigma 28-70mm f/2.8 DG DN Contemporary Sony E-mount objectief

2 reviews

809,-

Morgen gratis in huis

Tweedehands voor 683,-

Benro Bas Meelker Pro Filter Kit

9 reviews

599,-

Morgen gratis in huis

Benro SHD ND1000 IR ULCA WMC Grijsfilter 58mm

1 review

54,95

Nalevering mogelijk

Auteur

Dave Zuuring

Dave Zuuring, ook bekend als nldazuu, is naast zijn fulltime baan en de tijd die hij met zijn gezin doorbrengt, een gepassioneerde fotograaf die fotografeert vanuit de gedachte "Make your memory today". Hij legt graag landschappen in de breedste zin van het woord, cityscapes, interieurs en reportages vast. Vooral cityscapes in het blauwe uur zijn een rode lijn door zijn fotografie belevingen.

Bekijk alle berichten

Handige tips voor het fotograferen van lichtsporen en bewegingen

Creatieve en toegankelijke fotografie

Locatie tips voor lichtsporen en beweging